كليات: انسان،از آغاز آفرینش،برای پویایی زندگی خود،به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیار متحمل شده است.امروز،به علت رشد روز افزون جمعیت و مصرف بیشتر از اندازه و برپایی صنایع بزرگ استفاده از گونه های ماشین،تجهیزات،فرایندها،مواد شیمیایی و... امری گریز ناپذیر شده است.صنعتی شدن و تولید فزاینده،خطرهایی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شده است که نیروی کار در برابر عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد،عواملی که جزو جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند. نیروی کار هر کشور به ویژه کشورهای در حال توسعه،بخشی پر اهمیت از سرمایه ی ملی دانسته شده و از پایه های توسعه ی اقتصادی و اجتماعی انگاشته می شود. از این رو حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیتی شایان توجه برخوردار است. بی گمان اقتصادی شکوفا و صنعتی خود بسنده،بدون داشتن نیروی کار سالم و تندرست امکان پذیر نخواهد بود. بهداشت حرفه ای ابزاری است که به کمک آن می توان در راستای فراهم آوری،نگهداری و بالا بردن سطح سلامت نیروی کار گام برداشت.امروزه،در بسیاری از کشورهای جهان اجرای برنامه های بهداشت حرفه ای از جمله اولویت های ملی بوده و بر توسعه و پیشرفت آن تاکید فراوان است. بهداشت حرفه ای،بر پیش بینی،تشخیص،ارزشیابی و کنترل عوامل محیطی یا فشارهای محیط کار متمرکز است،که می توانند آسیب یا بیماری را سبب شوند و یا بر تندرستی کارکنان اثر سوء گذارند. بهداشت حرفه ای دانشی است که ریشه در بسیاری از علوم سنتی،مانند:شیمی،فیزیک،مهندسی،ریاضیات،پزشکی و ...و نیز علوم انسلنی دارد. باور بر این است که بهداشت حرفه ای همچون پزشکی هم دانش است و هم هنر به این معنا که از سویی بر پایه ی قوانین و اصول علمی استواراست و از سوی دیگر،استنتاج و تعبیر و تفسیر نیاز دارد. با تغییر و تکامل ابزار کار و تولید , بیماریها و حوادث ناشی از کار نیز مرتبا در تغییر و تحول بوده است. مقدمه: تاسیس و نگهداری سیستم های صنعتی نیاز به سرمایه گذاری وسیعی دارد. بهبود بهره وری برای تسریع برگشت سرمایه همیشه یک اولویت بوده است . تعیین میزان و یا سرعت کار در شغل یکی از اهداف اصلی است . مهندسین صنایع روشهایی را برای طراحی مشاغل در روند سیستماتیک ابداع می کنند (1963) این تکنیکها آنها را قادر می سازد که زمان های استاندارد را برای انجام مشاغل مشخص کرده وبار فیزیکی مشاغل را بر حسب نرخ عملکرد تشریح کنند. این حالت یک نوع مدیریت را به دنبال دارد و کار را طوری سازمان دهی می نماید تا سطوح استاندارد تولید تعریف شده و بازده واقعی کار رعایت و از تامین استاندارد اطمینان حاصل گردد این روشها بیشتر بر مشاهده رفتار کارگر بوسیله مهندس صنایع تکیه دارد تا به اندازه گیری عینی متغیرهای فیزیولوژیکی . بديهي است با مطالعه شرايط حرفه اي و ويژگي‌هاي فيزيولوژيك كاربران مي‌توان از استرس‌ها و تنش‌هاي مختلفي كه افراد را تهديد مي‌كنند جلوگيري نمود. فيزيولوژي كار (Work Physiology) يكي از مباحث عمده و مهم در مهندسي انساني، فيزيولوژي كار است در فيزيولوژي كار شاخص‌هاي فيزيولوژيك بدن كه بطور مستقيم يا غيرمستقيم از شرايط محيطي و شغلي متاثر مي‌شود مورد مطالعه قرارمي‌گيرد. به كمك يافته هاي فيزيولوژيك مذكور مي‌توان اطلاعات گوناگوني را در مورد سطح توانمندي، ميزان قابليت تطابق افراد، سطح خستگي، تغييرات ضربان قلب و ريتم تنفس ميزان انرژي مصرفي و… رابدست آورد. فیزیولوژی، بار کار و ظرفیت کار عضلات دستگاهي هستند که مواد غذايي را از صورت شيميايي به صورت انرژي مکانيکي يا کار تبديل مي کنند. مي دانيم که حرکات بدن از انقباض عضلات حاصل مي شود بدين معني که عضلات مخطط که به استخوانهاي بدن متصلند با اراده فرد منقبض مي شوند و حرکت جابجايي را در بدن ميسر مي کنند. سه نوع عضله در بدن انسان وجود دارد. 1) عضلات صاف 2) عضلات (ماهیچه ای ) قلبی 3) عضلات اسکلتی ماهیچه صاف مسئول حرکات غیر ارادی اندامهای داخل بدن است. این نوع ماهیچه‌ها در اطراف اندامهای داخلی مثل روده ، طحال ، رگهای بزرگ قرار دارند. تحت کنترل اراده نیست و انقباض آن نسبتا به کندی صورت می‌گیرد. ماهیچه صاف از تعدادی سلولهای دوکی شکل طویل ساخته شده است که برخلاف ماهیچه‌های مخطط در زیر میکروسکوپ منظره مخطط ندارند و در دیواره رگهای خونی ، دستگاه گوارشی مانند لوله گوارش و دستگاه تنفسی و قاعده موها و یا مثانه و بسیاری از اندامهای دیگر قرار دارند. سلولهای این بافت تک هسته‌ای هستند. ماهیچه مخطط این نوع عضله را به خاطر داشتن نوارهای تیره و روشن (در زیر میکروسکوپ) عضله مخطط ، به علت چسبیده بودن آنها به استخوانها ، عضله اسکلتی و به جهت عملکرد ارادی آنها عضلات ارادی می‌نامند که وظیفه اصلی این نوع عضله شرکت در حرکات بدن می‌باشد. سلولهای عضله مخطط چون از بهم پیوستن تعداد زیادی سلول سازنده عضلانی (میوبلاست) بوجود می‌آیند بسیار بلند می‌باشند و رشته‌های عضلانی نیز نامیده می‌شوند. گروههای سلولهای عضلانی را که از تعدادی سلول موازی هم در هر گروه تشکیل می‌گردد دسته و مجموعه دسته‌ها را باهم عضله می‌نامند. این ماهیچه‌ها ارادی هستند و با یک میکروسکوپ نوری به شکل مخطط دیده می‌شوند. بحث حاضر محدود به کار و ماهچه اسکلتی است، ماهیچه هایی که به استخوان های اسکتلی متصل بوده و استخوان ها را قادر می سازند که شبیه اهرم به هنگام انقباض عضله عمل کنند . انرژی لازم برای انقباض عضله از طریق ترکیبات فسفاته موجود در بافت عضلانی تامین می شود. این ترکیبات از تجزیه مواد غذایی حاصل می شوند. عضلات : ساختمان و کارکرد انقباض اغلب عضلات اسکلتی تحت کنترل ( ارادی ) بوده و میزان و پایداری آن متغیر است عضلات متشکل از تعداد زیادی رشته ای فیبری (سلول ها) است که در کنار هم قرار گرفته و بوسیله لایه های بافت پیوندی پوشانده شده اند. عروق خونی و عصبی در بافت پیوندی قرار گرفته اند. هر فیبر عضلانی شامل تعداد زیادی میوفیبریل ها ی کوچکتر است . میوفیبریل به تعداد زیادی سارکومتر که به صورت متوالی قرار گرفته اند، تقسیم شده است . هر سارکومر شامل تعداد زیادی فیلامان است که به صورت باندهای متناوب روی هم قرار گرفته اند. دو نوع فیلامان وجود دارد فیلامان های ضخیم شامل 300 مولکول میوزین و فیلامان های نازک شامل پروتئینی کروی با نام اکتین هستند. فیلامان ها عناصر اصلی واقعی در عمل انقباض هستند. ماهیچه ها را می توان به رشته های نخی تشبیه کرد که همگی به هم متصل شده اند هر نخ به تنهایی سلول عضلانی از فیبرها ( میوفیبریل ها ) تشکیل شده است و هر میوفیبریل از باندهای متناوب اکتین و میوزین ساخته شده است کل ساختار عضله در مایع داخل سلولی وخارج سلولی غوطه ور بوده و عروق خونی و عصبی در ان وجود دارد . مکانیسم انقباض عضله شامل لیز خوردن فیلامان های اکتین روی فیلامان های میوزین است . زمانیکه فیلامانهای اکتین و میوزین با هم همپوشانی دارند . ( لبه هایشان در هم فرو رفته اند ) ،بانده های متناوب مانند ساندویچی چند لایه است ، لیز خوردن اولی روی دومی باعث کوتاهتر شدن سارکومرها می شود. توجه داشته باشید که خود فیلامانها کوتاه نمی شوند. محرک اولیه برای انقباض عضله آزاد شدن یون های کلسیم ذخیره شده در سارکوپلاسم است . یون های کلسیم به فیلامان اکتین چسبیده وپیوستگی میوزین با اکتین را افزایش می دهد. فیزیولوژی اصلی انقباض عضله هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با انی وجود ، مراحل فرایند انقباض درجدول زیر به طور خلاصه آورده شده است. مراحل ایجاد انقباض اسکلتی 1ـ تکانه عصبی در طول عصب محرک حرکت کرده و وارد عصب انتهایی در فیبرهای عضلانی می شود. مقدار کمی از انتقال دهنده عصبی ترشح شده و به غشاء فیبر عضلانی وارد شده و پتانسیل عمل در فیبر عضلانی شروع می شود. 3ـ پتانسیل عمل ایجاد شده در طول فیبر عضلانی حرکت کرده و به آن نفوذ می کند تا اینکه به ساختاری به نام شبکه سارکوپلاسمیک می رسد . 4ـ شبکه سارکوپلاسمیک که بعنوان منبع ذخیره یون های کلسیم عمل می کند ، یون های کلسیم را به داخل میوفیبریل ها آزاد می کند . این عمل جاذبه و کشش بین فیلامان های اکتین و میوزین را افزایش می دهد که نتیجه آن لیزخوردن یکی روی دیگری است . 5ـ یون های کلسیم به صورت فعال جدا شده و به داخل شبکه سارکوپلاسمیک برگردانده می شوند که لازمه این کار شکسته شدن ATP است. انقباض عضله متوقف می شود. 6ـ تکانه های عصبی بعدی باعث تکرار فرایند می شوند. طبق نظر گایتون 1991 مدت زمان حضورکلیم ( از لحظه آزاد شدن تا باز جذب یونها ) حدود یک بیستم ثانیه است . بنابراین به منظور ایجاد انقباض عضلانی مداوم ، بایستی بعد از انکه پمپ کلسیم یون های کلسیم را حذف کرد تکانه عصبی جدید به عضله وارد شود. حرکات ملایم بدن در حقیقت نتیجه انقباض وانبساط در کل عضلات است. مقدار انقباض عضله بستگی به تغییر کلی در طول کل سارکومرها در عضله دارد. انقباض عضله فرایندی بیوشیمیایی بوده و لزوماً منجر به کوتاه شدن طول عضله نمی شود. عبارت صحیح آن است که گفته شود انقباض عضله شامل تمایل فیلامان های اکتین به لیزخوردن روی فیلامان های میوزین است که به کوتاه شدن عضله تحت شرایط مناسب منجر خواهد شد. انقباض عضله : اگر طول عضله به هنگام انقباض تغيير نکند اين انقباض را (هم طول) مي گويند. در اين نوع انقباض جسم مقاوم جابه جا نمي شود تمام انرژي حاصل از انقباض به حرارت تبديل مي شود. ولي اگر انقباض عضله به کوتاه شدن آن منجر شود آن انقباض را (هم تنش) مي گويند که باعث مي شود جسمي که در برابر عضله قرار مي گيرد جابه جا شود. سرعت انقباض عضله با مقدار وزنه اي که در مقابل آن قرار مي گيرد رابطه عکس دارد. اگر هيچ نيرويي در برابر عضله قرار نگيرد عضله سريعاً منقبض مي شود ولي اگر به تدريج نيروي مخالف افزايش مي يابد از سرعت انقباض کاسته مي شود. تا اينکه اگر ميزان نيروي مخالف برابر با نيروي عضله شود سرعت کوتاه شدن يا انقباض به صفر خواهد رسيد. انواع انقباضات عضلانی الف- انقباض ایزمتریک (هم طول) یا ایستا: در حالیکه تنش عضله گسترش می یابد در طول آن ظاهر نمی گردد مانند فشار وارد آوردن به دیوار که با افزایش انقباض تغییری در طول عضله دیده نمی شود. ب- انقباض ایزوتونیک (کوتاه شونده) یا پویا : عضله هنگام بلند کردن جسم ثابتی با تنش های متغییر کوتاه می شود. مثل برداشتن یک وزنه 10 کیلوگرمی که همراه با برداشتن آن طول عضله دو سر بازو کوتاه می شود. ج- انقباض ایزوکنتیک ( هم جنبش): عضله با حداکثر انقباض در دامنه کامل حرکتش کوتاه می شود مثل دستگاه های وزنه تمرینی ایزوکنتیک که دارای یک کنترل کننده سرعت است . سرعت در تمام دامه حرکتی ثابت باقی می ماند. کنترل عمل ماهیچه تارهای ماهیچه ای به وسیله عصبهای حرکتی که از نخاع شوکی می ایند سست می شوند ماهیچه ها می توانند در هر دو تراز آگاهانه و بازتابی سست شوند هر تار عصب حرکتی گروهی از تارهای ماهیچه ای را سست می¬کند که واحد حرکتی نامیده می شود تارهای هر واحد حرکتی طوری در ماهیچه پخش می¬شوند که تحریک یک واحد حرکتی سبب انقباض موضعی شدید ماهیچه نشود، بلکه انقباض ضعیفی را رد سرتاسر ماهیچه ایجاد کند. در فصل بعد درباره کنترل عصبی ماهیچه ها، در ترازی بیشتر شناختی، بحث می کنیم. شکل تصویر شماتیک رشته های پروتئین یک میوفیبریل در سه وضعیت کشیده، آزاد و انقباض یافته رشته های میوزین واکتین با هم می لغزند تا ماهیچه در هنگام انقباض کوتاه شود قدرت عضلاني همانطور که می‌دانید حدود ۴۰ درصد وزن بدن را ماهیچه تشکیل می‌دهد این عضلات در خود تولید انرژی می‌کنند که این نیرو، نیروی ماهیچه نامیده می‌شود که البته قابل اندازه‌گیری نیز هست. مهم‌ترین عامل شناخته شده در آمادگی جسمانی استعداد و توانایی عضلات در وارد کردن نیرو یا مقاومت در برابر آن است. تمرینات قدرتی از عواملی است که سبب حجیم شدن تارهای عضلانی می‌شود و توانایی فرد را در تولید نیروی بیشتر افزایش می‌دهد،این افزایش می تواند به دلایل عصبی ( فراخوانی تار های بیشتر و تحریک واحد های عصبی-عضلانی بزرگتر)باشد یا به دلیلی مثل افزایش رها سازی یون کلسیم یا افزایش تماس تارهای اکتین و میوزین. قدرت ماهیچه اهمیت بسیاری در ورزشهای مختلف و البته فعالیت‌های روزانه دارد بسیاری از مردان و حتی زنان از عضلات بازو و سرشانه ضعیفی برخوردار هستند که باعث ضعف در فعالیت‌های ورزشی و روزانه و ایجاد درد و بیماری در سنین بالا می‌شود. استقامت ماهیچه عضلات در خود انرژی ذخیره می‌کنند. این عمل به ماهیچه‌ها امکان می‌دهد که مدت زیادی به فعالیت خود ادامه دهند. این عمل عضلات را استقامت عضلانی گویند. استقامت عضلانی عبارت است از ظرفیت یک عضله یا گروهی از عضلات برای انقباض مداوم. معمولاً استقامت عضله را با قدرت عضلانی اشتباه می‌گیرند ولی باید توجه کرد که معمولاً استقامت عضلانی عبارت است از توانایی در کاربرد قدرت و نگهداری این توانایی برای مدت نسبتاً طولانی. برای مثال در فعالیت‌هایی چون: برف پارو کردن، چمن زدن، نظافت و یا حرکات ورزشی چون دراز و نشست، بالا کشیدن بدن در حالت بارفیکس و . . . استقامت عضلانی نقش اساسی دارد که می‌شود با تمرینات منظم ورزشی آن را افزایش داد. انعطاف ماهیچه توانایی در کاربرد عضلات در وسیعترین دامنه حرکت آنها به دور مفصلها را انعطاف پذیری گویند. این عامل در آمادگی جسمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با تمرینات ورزشی میزان توانایی مفاصل بدن در خم شدن و چرخیدن بیشتر می‌شود و در نتیجه کارایی عضلات بهبود می‌یابد اگر مفاصل از انعطاف کمی برخوردار باشند محدودیت حرکتی برای بدن ایجاد می‌شود. انعطاف پذیری در فعالیت‌های روزانه چون باغبانی، خانه داری، فعالیت‌های ورزشی که احتیاج به نرمی و انعطاف پذیری دارند مؤثر است. که البته این نقش در فعالیت‌های ورزشی چون ژیمناستیک ، دو و میدانی و . . . پر رنگ تر می‌شود. استقامت قلبی و ریوی بسیاری از دانشمندان و صاحب نظران ورزشی عقیده دارند که عامل استقامت قلبی ریوی در آمادگی جسمانی بیش از عوامل دیگر اهمیت دارد و بعضی دیگر دقیقاً بر عکس این نظریه مهر تأیید زدند. اما تجربه نشان داده‌است که استقامت قلبی ریوی از عوامل اساسی آمادگی جسمانی است و با تمرینات استقامتی شدید و سنگین می‌توان آن را ارتقاء بخشید. سیستمهای وابسته به اکسیژن و مستقل از اکسیژن اگر اکسیژن کافی در دسترس نباشد میتوکندری قادر نخواهد بود که برای مدت طولانی هیدرات کربن و اسید های چرب را برای تولید انرژی ، تبدیل کند و لذا سیستم ثانویه ای مستقل از اکسیژن به عنوان منبع اصلی ATP عمل می کند که درآن آنزیمهای موجود در مایع داخل سلولی که میوفیلامانها و میتوکندری را احاطه کرده اند ، گلیکوژن و قند خون را ( نه چربی ها ) برای تولید انرژی در غیاب اکسیژن به کار می برند . این سیستم جایگزین در همه اوقات حتی هنگام استراحت عمل می کند و انرژی خیلی کمی را به ازاء هر مولکول گلوکز در مقایسه با سیستم وابسته به اکسیژن تولید می کند . علاوه براین ، سیستم مستقل از اکسیژن ، مواد زایدی را تولید می کند که باعث افزایش اسید یته سلول عضلانی می شوند . این امر پیوستگی بین فیلامان های اکتین و میوزین را کاهش می دهد که آن نیز باعث ضعف عضله می شود. برای حذف این مواد زاید اکسیژن لازم است . اگر در هنگام کار اکسیژن در دسترس نباشد ، مواد زاید تجمع پیدا می کنند . در این شرایط گفته می شودکه شخص دچار وام اکسیژن شده است که هنگام توقف کار بایستی جبران شود. اغلب کارها ترکیبی از کار استاتیک و کار دینامیک است که معمولا اممکان ادامه کار دینامیک بیشتر از کار استاتیک است . در جدول زیر بعضی تفاوت های فیزیولوژیکی بین کار استاتیک و دینامیک را به طور خلاصه نشان می دهد. کار دینامیک کار استاتیک سیکل تکراری انقباض و انبساط عضله افزایش جریان خون به عضله افزایش مصرف اکسیژن در عضله تولید انرژی به روش وابسته به اکسیژن گلیکوژن عضله : دی اکسید کربن + آب عضله گلوکز+ اسید های چرب را از خون دریافت می کند. انقباض مداوم عضله کاهش جریان خون به عضله عدم افزایش در مصرف اکسیژن در عضله تولید انرژی به روش مستقل از اکسیژن گلیکوژن عضله : لاکتات کاربرد : سیستم مستقل از اکسیژن می تواندحداداً 5/2 برابر سریعتر از سیستم وابسته به اکسیژن مولکولهای ATP را بسازد. ولی در اینحالت تنها انرژِی لزم برای حدود 3/1 دقیقه فعالیت حداکثر عضلانی تامین می شود . این سیستم ، سیستمی ارزشمند است که انجام کارها را در سرعت بالا و در دوره های زمانی کوتاه همراه با استراحت کوتاه ممکن می سازد . روشن است که انتظار انجام کاری ناگهانی و طاقت فرسا ، برای مدت زمان بیش از یک دقیقه و بدون استراحت برای کارگران ، بیهوده وغیر واقع بینانه است. بنابراین در برنامه ریزی برای وضعیت کاری اضطراری با بار کار بالا ، باید تدابیری جهت جایگزینی سریع گروه های کار اتخاذ شود. سیستم وابسته به اکسیژن می تواند تا زمانی که مواد غذایی در دسترس هستند عمل کند. کارایی انقباض عضله سیستم عضلانی از اکسیژن برای تبدیل انرژی شیمیایی نهفته در مواد غذایی (ذخیره شده در بافت های و یا گرفته شده توسط جریان خون) به انرژی مکانیکی از طریق مکانیسم لغزش فیلامان ها استفاده میکند . این فرایند راندمان معینی دارد. طبق گفته ادهولم (1967) در بهترین شرایط، کارایی ماهیچه ها تنها 20 درصد بوده و گرما محصول اصلی فرایند است . گرما به مقدار زیادی بدلیل ویسکوزیته بافتهای بدن و اصطکاک بین جریان خون با دیواره مویرگی و لغزش تاندون ها روی مفاصل تولید می شود. تولید گرمای متابولیکی مشکلات عمده ای در طراحی کار و فعالیت در شرایط آب وهوایی نامناسب ( خیلی گرم و یاخیلی سرد ) ایجاد می کند. بدن در تبدیل انرژی شیمایی به مکانیکی به دلایل متعدد می تواند دچار سوء کارکرد شود. فاکتور های محدود کننده در انقباض عضله 1ـ نیاز به انرژی ، بیشتر از مقدار تولید شده باشد . این وضعیت زمانی رخ می دهد که سوخت شیمیایی ذخیره شده در عضله تخلیه شده و میزان جایگزینی و تامین اکسیژن و یا گلوکز ناکافی باشد. فراهم کردن سوخت برای فعالیت عضله بستیگی به ظرفیت سیستم گردش خون دارد. 2ـ ظرفیت های مکانیکی بیش از حد باشد . نیروی ایجاد شده در عضله محدود بوده و بستگی به تعداد عناصر منقبض شونده دارد ( حداکثر توان عضله متناسب با سطح مقطع ان است . ) فعالیت ممکن است ظرفیت مکانییک عضله را افزایش دهد. مهارت های قدرتی، سطح مقطع عضله و وانایی تجدید قوای فیبرهای عضلانی را برای انجام کار عضلانی افزایش می دهد. 3ـ تجمع مواد زاید کارکرد عضله را دچار ضعف و اختلال می کند این وضعیت در طول فعالیت استاتیکی عضله همانطوریکه در فصول قبلی ذکر شد، رخ می دهد. 4ـ میزان تولید گرما ظرفیت تنظیم حرارت بدن را افزایش می دهد. حرارت اضافی نمی تواند برای مدت زیادی دفع شده و دمای بدن افزایش پیدا می کند و ولذا ظرفیت قلبی ـ عروقی دچار اختلال می شود. سوخت و ساز( متابولیسم) ماهیچه ای ماهیچه برای انقباض به انرژی نیاز دارد این انرژی برای لغزیدن رشته های اکتین روی رشته های میوزین لازم است انرژی لازم برای کار ماهیچه ها، ازغذایی که می خوریم و گوارش می کنیم، به ویژه کربوهیدراتها و چربیها، تأمین می شود ( برای تولید انرژی می توان پروتئین هم مصرف کرد، اما این ماده نقش کوچکی در تأمین انرژی دارد مگر در دوره های سوء تغذیه شدید) ما خط کربوهدیراتها، منبع اصلی تأمین انرژی ماهیچه ها را دنبال می کنیم . کربوهیدراتها به گلوکز ( یا گلیکوژن، نوع ذخیره ای گلوکز) تبدیل می شوند. این تبدیل عمدتاً در کبد انجام می شود. در ماهیچه، گلوکز یا گلیکوژن تجزیه می شود و برای انقباض ماهیچه انرژی آزاد می کند. اما ماهیچه نمی تواند انرژی حاصل از تجزیه گلوکز یا گلیکوژن را مستقیماً مصرف کند. این انرژی باید از طریق فرآیندی واسطه مصرف شود انرژی در مولکولهای آدنوزین تری فسفات (ATP) ذخیره می شود. مولکولهای ATP به مولکولهای آدنوزین دی فسفات ADP به علاوه یک بنیان فسفات تجزیه می شوند و در طی واکنش انرژی آزاد می کنند تا سلول آن را مصرف کن. سپس ADP انرژی بیشتری می گیرد و دوباره به ATP تبدیل می شود ATP شبیه قاشق عمل می کند غذا به دهان سلول می گذرد این مولکول انرژی بارگیری می کند ( تبدیل ADP به ATP) و سپس انرژی بارگیری شده را تخلیه می کند ( تبدیل ATP به ADP تا سلول آن را مصرف کند. منبع دیگر انرژی برای ماهیچه کراتینین فسفات CP است که به صورت منبع ذخیره انرژی برای تولید ATP به کار می رود اما این منبع به مدت کوتاهی در حدود چند ثانیه تا یک دقیقه، قابل استفاده است. ATP باید به صورت مستمر از ADP تولید شود و گر نه ماهیچه از عمل باز می ماند. حال به بحث درباره فرآیندهایی می پردازیم که گلوکز از طریق آن ها در سلول تجزیه می وشد و انرژی لازم برای تولید دوباره ATP به ADP را آزاد می کند. قند کافت بی هوازی: تجزیه اولیه گلوکز و آزاد سازی انرژی نیازی به اکسیژن ندارد، بنابراین آن را بی هوازی می نامند . گلوکز به اسید پیروویک تجزیه می شود. اگر اکسیژن کافی برای تجزیه اسید پیروویک وجود نداشته باشد، این اسید به اسید لاکتیک تبدیل می شود و این تبدیل هم بی هوازی است. با افزایش شدت کار بدنی، ممکن است بدن این نتواند اکسیژن کافی برای ماهیچه در حال کار تأمین کند و در نتیجه در ماهیچه اسید لاکتیک انباشته شود و سرانجام به داخل جریان خون راه یابد و از طریق کلیه ها به اوره تبدیل شود. انباشته شدن اسید لاکتیک در ماهیچه دلیل اصلی خستگی ماهیچه ها است. قند کافت هوازی در حضور اکسیژن اسید پیروویک به کربن دیوکسید و آب تبدیل یم شود نه به اسید الکتیک این نوع فرآیند تجزیه را هوازی می نامند زیرا برای انجام آن به اکسیژن نیاز است. در نتیجه قند کافت هوازی تقریباً 20 برابر قند کافت بی هوازی انرژی تولد می شود. پس از یک دوره فعالیت بدنی شدید، اسید لاکتیک دوباره به اسید پیروویک تبدیل می شود و در صورت حضور اکسیژن ، اسید پیروویک می تواند قند کافت هوازی شود . انرژی آزاد شده در نتیجه قند کافت هوازی صرف انباشت ATP و CP برای فعالیت ماهیچه ای آینده می شود. در شکل 8-2 دوره زمانی نحوه مصرف صورتهای مختلف انرژی در طی چند دقیقه نخست کار بدنی نسبتاً سنگین نشان داده شده است . ذخایر ATP در طی چند ثانیه به پایان می رسد، اما ذخایر CP در حدود s45 دوام می آورد با افزایش مدت کار، قند کافت بی هوازی انرژی کمتر و کمتری تأمین می کند و سوخت و ساز هوازی غالب می وشد. شکل 8-2 منابع انرژی در طی چند دقیقه نخست انجام کار نسبتاً سنگین ذخایر پر انرژی فسفات ATP و CP بخش عمده انرژی مورد نیاز در چند ثانیه اول را تأمین می کند با افزایش مدت کار، قند کافت بی هوازی کمتر و کمتر انرژی تأمین می کند و سوخت و ساز هوازی غالب می شود. سوخت و ساز پایه سوخت و ساز فرآیندی شیمیایی است که در نتیجه آن مواد غذایی به انرژی گرمایی یا مکانیکی تبدیل می شود. ماهیچه های بزرگ بدن تقریباً 30% انرژی آزاد شده را به کار مکانیکی تبدیل می کنند و بقیه انرژی به صورت گرما تلف می وشد . وقتی هیچ کاری انجام نمی دهیم، یعنی صرفاً دراز کشیده ایم و ماهیچه هایمان حرکت نمی کنند، بدن ما به مقدار معینی انرژی نیاز دارد تا بتوانیم به حیات خود ادامه دهد . مقدار انرژی لازم در واحد زمان برای ادامه حیات را آهنگ سوخت و ساز پایه BMR می نامند . آهنگ سوخت و ساز پایه اشخاص مختلف بسیار متفاوت است . آهنگ سوخت و ساز پایه تا حدودی به عوامل زیر وابسته است: جثه ( اشخاص تنومند آهنگ سوخت وساز پایه بالاتری دارند )؛ سن ( جوانها آهنگ سوخت و ساز پایه بالاتری دارند)؛ و جنس آهنگ سوخت و ساز پایه مردان از زنان بالاتر است) . گراند جین (1988) آهنگهای سوخت و ساز پایه زیر را گزارش می دهد برای مردان 70 کیلوگرمی ، 2/1 کیلوکالری در دقیقه برای زنان 60 کیلوگرمی 0/1 کیلوکاری در دقیقه سیستم تنفسی سیستم تنفسی به عنوان مبادله کننده گاز عمل می کند. این سیستم ، اکسیژن بدن را تامین و دی اکسید کربن را دفع می کند. این سیستم متشکل از بینی، حلق، حنجره ، نای ، نایژه و ریه ها است بینی هوای ورودی را تصفیه کرده و آن را گرم و مرطوب می سازدو از نظر موادی که ممکن است برای سیستم تنفسی مضر باشد تست می کند. لایه داخلی بینی با ماده مترشحه از مخاط ( موکوس) پوشیده شده است . ذرات ریز در هوای متلاطم ورودی به بینی ، در این ماده مترشحه گرفتار می شوند و با حرکت مژه ها به سمت خلق رانده شده و بلعیده می شوند و قبل از رسیدن هوا به نای ، دمای هوا به دمای بدن خیلی نزدیکتر شده و رطوبت آن تقریبا ً 100% می شود. حلق لوله ای عضلانی است که به عنوان یک ورودی یا دهلیز برای چهار گوارشی و تنفسی عمل می کند حلق نقش مهمی در ایجاد حروف صدادار در گفتار دارد. حنجره درانتهای فوقانی نای و درست زیر حلق قرار دارد. حنجره قسمتی از مسیری است که هوا از طریق آن وارد ریه ها می شود و همزمان ریه ها را در برابر ورد ذرات جامد محافظت می کند. همچنین حنجره ارگان تولید صوت است. نای لوله ای ساخته شده از غضروف و عضله با قطر تقریبی 5/2 سانتی متر است که مابین حنجره و حفره سینه ای قرار گرفته واز اینجا به بعد به دو لوله مشابه ـ نایژه اولیه ـ تقسیم می شود . نایژه ها در دفعات زیاد و به شاخه های کوچکتر تقسیم و در نهایت به کیسه های هوایی ختم می شوند. کیسه های هوایی در تماس با مویرگهای حاوی خون پمپ شده از قلب از طریق سرخرگ ششی بوده و ازطریق این تماس تبادل گازها صورت می گیرد . سیستم تنفسی را می توان به سطح مشترک یا رابط تشبیه کرد که سیستم قلبی ـ عروقی را در معرض تماس با هوای بیرون قرار می دهد. پاسخ تنفسی ماهیچه های در حال کار برای قند کافت هوازی به اکسیژن اضافی نیاز دارند در هنگام استراحت، آهنگ مصرف اکسیژن معمولاً از L/min 5/0 کمتر است و در هنگام کار شدید به حدود L/min5 می رسد پاسخ تنفسی عبارت است از افزایش آهنگ تنفس و حجم هوایی که در هر بار تنفس وارد ششها می شود. متأسفانه بدن انسان نمی تواند مقدار اکسیژنی را که به ماهیچه های در حال کار می رسد فوراً افزایش دهد . معمولاً در دقیقه نخست، پس افت یا بهتر بگوییم کندی در پاسخ دیده می شود در طی همین دوره است که قند کافت بی هوازی و ذخایر ATP و CP مسئول تأمین انرژی مورد نیاز ماهیچه ها هستند. در طی چند دقیقه نخست بدن بدهی اکسیژن پیدا می کند بدهی اکسیژن مقدار اکسیژن مورد نیاز ماهیچه ها پس از شروع به کار، منهای اکسیژن است که در حین کار به ان ها می رسد بدن باید پس از خاتمه کار این بدهی را باز پرداخت کند بازپرداخت بدهی اکسیژن در آهنگ مصرف اکسیژن در دوره استراحت پس از کار بازتاب می یابد در این دوره ، آهنگ مصرف اکسیژن در مقایسه با دوره های استراحت معمولی، بالاتر است . اکسیژن اضافی که پس از کار مصرف می شود، برای تجزیه اسید پیروویک و اسید لاکتیک انباشته شده و تجدید ذخایر انرزی ATP و CP در ماهیچه صرف می شود. سیستم قلبی ـ عروقی سیستم قلبی ـ عروقی وظایف مختلفی را بر عهده دارد. این سیستم اکسیژن را از ریه ها و مواد غذایی را از روده ها گرفته و انها را به سلول های بدن منتقل می سازد . همچنین مواد زاید را جمع اوری کرده و انها را به اندام های دفع مواد زاید هدایت می کند. هورمون های ترشح شده بوسیله غدد ترشحی داخلی در قسمتهای مختلف بدن بوسیله خون به سلول های هدف موجود در ارگانهای دیگر منتقل می شوند سیستم قلبی ـ عروقی در تنظیم دمای بدن نیز نقش دارد. یک فرد متوسط حدود 5 لیتر خون دارد. تقریبا 75/2 لیتر از خون شامل پلاسما و 25/2 لیتر آن سلول های خونی است . سه نوع سلول خونی وجود دارد . سلول های قرمز (اریتروسیت ها ) اکسیژن را حمل می کند. سلول های سفید ( لوکوسیت ها ) با عفونت مبارزه می کند و پلاکت ها به انعقاد خون کمک می کند . گلبول های قرمز درمغز استخوان ساخته شده و حاوی یک پیگمان قرمز ( هم ) هستند . که به یک مولکول پروتئینی چسبیده است . ( گلوبین ) . هموگلوبین با اکسیژنن ترکیب شده و اکسی هموگلوبین را تشکیل می دهد . اکسیژن به این شل در خون حمل می شود . پلاسما شامل 90% آب و 10% مواد محلول ، مواد غذایی ، پروتئین ها و نمک ها است . قلب پمپی چهار محفظه ای است که تقریبا اندازه آن برابر با مشت انسان است . دهلیز راست خون برگشتی از بدن را دریافت کرده و آ« را به بطن راست می ریزد . جائیکه خون به ریه ها پمپ شده و تبادل گازی صورت می گیرد. هموگلوبین اکسیژن را جذب کرده ( فرایندی که از آنعنوان اکسیداسیون یاد می شود ) و خون اکسیژن دار از طریق سیاهرگ ششی به دهلیز چپ قلب می ریزد. سپس وارد بطن چپ شده و از انجا از راه آئورت و به کمک یکسری شاخه های سرخرگی به بافت های بدن پمپ می شود. مویرگ ها ـ رگ های خونی نازک که قطر داخلی آن از قطر سلول های قرمز ( گلبول قرمز ) کوچکتر است . به غلب بافتهای بدن نفوذ کرده اند .نمایش شماتیکی از سیستم گردش خون در شکل زیر ارائه شده است . مدل سیستم گردش خون سیستم گردش خون، خون اکسیژن دار را به صورت تحت فشارپمپ می کند بطوریکه به بافت های بدن نفوذ کند. اکسیژن و مواد غذایی به بافت ها منتقل شده و دی اکسید کربن و مواد زاید گرفته می شود. پس از عبور خون از بستر مویرگ ها که در بافت ها نفوذ کرده اند ، خون عاری از اکسیژن وارد سیاهرگ ها می وشد ( شبه به جریانهای آب کوچک که وارد یک رودخانه می شوند. ) سیاهرگ ها دارای دریچه های یک طرفه ای هستند که باعث یک طرفه شدن جریان خون به طرف قلب می شوند . انقباضات عضلانی که در نتیجه فعالیت های روزمره رخ می دهد .معمولاً به عنوان یک پمپ عضلانی خوب عمل می کنند بطوریکه با فشردن رگها ( سیاهرگ ها ) خون را در طول سیاهرگ ها ، تا وارد شدن به قلب هدایت می کند. پاسخ قلبی – عروقی ماهیچه های در حال کار به اکسیژن و گلوکز نیازدارند و این فراورده ها همراه خون، ازطریق دستگاه قلبی- عروقی به ماهیچه ها می رسد. در شرایط استراحت معمولی، خون به حالت اشباع از اکسیژن(در حدود97% اشباع) ششها را ترک میکند. بنابراین صرف تند تر نفس کشیدن مقدار اکسیژن رسیده به ماهیچه ها را افزایش نمی دهد. برون ده قلب از حدود 5 لیتر در دقیقه در مواقع استراحت به 25 لیتردر دقیقه در طول کارهای سنگین افزایش می یابد. وقتیکه بار کاری افزایش می یابد . حجم خون پمپ شده در هر ضربه ( ضربان قلب) ونیز تعداد ضربان قلب می تواند افزایش یابد. علاوه بر این جریان خون به اندام های بدن می تواند به کمک مسدود کردن و یا گشاد کردن رگهای خونی مختلف افزایش یابد. در طول فعالیت فیزیکی ، خون بیشتری به عضلات و پوست می رسد ( به منظور پراکنده کردن گرمای اضافی که در نتیجه انقباض عضلانی تولید می شود. ) و بعد از خوردن غذا، خون بیشتری به سمت سیستم گوارشی هدایت می شود. کنترل جریان خون به سمت عضلات به کمک سیستم عصبی صورت می گیرد . تغییرات در اسیدیته و غلظت متابولیت ها ، بعنوان بازخوردی برای سیستم عصبی عمل کرده و از طریق آن جریان خون کنترل می شود. افزایش فشار خون یکی از پیامدهای افزایش خروجی قلب افزایش فشار خون رد حین انجام کار بدنی است غده های فوق کلیوی هورمونهایی ( به نام کاتکولامین) تشرح می کنند که کار آنها تثبیت ضربان قلب و افزایش فشار خون است. چون قلب باید خون را با فشار بیشتری تلمبه کند، بیشتر بر آن فشار وارد می شود. این افزایش فشار خون ضروری است تا بین ضربانهای قلب مقدار کافی خون وارد قلب شود و آن را پر کند . وقتی ضربان قلب 120 بار در دقیقه باشد، که زیاد نیست قلب بین ضربانها فقط نیم ثانیه برای پر شدن فرصت دارد. جدول توزیع خون در حین استراحت و کار به صورت درصدی از خروجی قلب اندام توزیع جریان خون(%) استراحت کارسنگین ماهیچه ها 15-20 70-75 پوست 5 10 مغز 15 3-4 استخوانها 3-5 5/0-1 کلیه ها 20 2-4 دستگاه گوارش 20-25 3-5 ماهیچه قلب 4-5 4-5 توزیع مجدد جریان خون: همراه با افزایش خروجی قلب و فشار خون جریان قلب و فشار خون، جریان خون در سراسر بدن توزیع مجدد می یابد در جدول بالا اختلافهای توزیع خون در بدن در دو حالت استراحت و انجام کار سنگین نشان داده شده است. چون در هنگام انجام کار سنگین آهنگ گردش خون بالاتر است، ماهیچه قلب خون بیشتری دریافت می کند، هر چند نسبت دریافت خون ثابت می ماند در مورد مغز، این نسبت در هنگام انجام کار پایین می آید اما حجم خونی که به مغز می رسد همان قدر است که در هنگام اتسراحت می رسد بدیهی است که در این میان برنده واقعی ماهیچه ها هستد که سهم بیشتری از حجم بییشتری از خون دریافت می کنند. در حین انجام کار حجم خونی که به پوست می رسد افزایش می یابد تا به دفع گرمای تولید شده در فرآیند سوخت و ساز کمک کند. خلاصه مکانیسم های فیزیولوژیکی ، محدودیت هایی را برای ظرفیت کارگران جهت انجام کارهای فیزیکی ایجاد می کنند . حفظ فعالیت در یک سطح پایین نیاز به عملکرد فرایند های وابسته به اکسیژن و حذف مواد زاید وحرارت اضافی بدن دارد . کار سنگین و طاقت فرسا با استفاده از فرایند های مستقل از اکسیژن برای مدت زمان کوتاهی انجام پذیر است ولی تجمع مواد زاید و افزایش اسیدیته بافت عضلانی می تواند باعث شعف شده و ایجاد دوره های استراحت کوتاه مدت و مکرر را ضروری سازد. بکارگیری کارکنان جدید از دیدگاه ایمنی:‌ چرا و چگونه؟ امروزه واحدهای ایمنی و کنترل ضایعات با مسائل و رویداد جدید و پیچیده ای مواجهه می شوند که قبلاً با آنها برخوردی نداشته اند . اغلب استانداردی وجود ندارد که در زمینه موارد خاص صحبت کند و در واقع چارچوب یا نقشه از قبل طراحی شده ای برای این موضوعات وجود ندارد . با توجه به این موضوعات کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات بایستی مرزهای ایمنی و پیشگیری از تلفات کلاسیک را در نوردیده برای آنالیز و شناسایی راه حل هایی دیگر برای حل اینگونه مسائل از خلاقیت خود استفاده کنند . یکی از موضوعات مهمی که بسیاری از کارفرمایان با آن در موجهه بوده و این امر اغلب در ارتباط با فعالیتهای واحدهای ایمنی و پیشگیری از تلفات می باشند انتخاب و استخدام کارگران لایق است . بسیاری از واحدهای ایمنی و پیشگیری از تلفات با وجود تعریف و اجرای برنامه های ایمنی و کنترل ضایعات شاهد افزایش نرخ جراحات و بیماریهای شغلی می باشند که یکی از مهمترین دلایل امر عدم انتخاب صحیح کارگران می باشد . بدیهی است که سرزنشهای حاصل از اینگونه افزایش در نرخ جراحات و بیماریها در نهایت گریبانگیر کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات خواهد شد . هنگامی که کارگری استخدام شد مسئولیت ایمنی فرد یاد شده در محیط کار با شرکت و در نتیجه واحد ایمنی و کنترل ضایعات می تواند از معتاد و الکلی بودن کارگران تا ناتوانی او در امر آموزش باشد . اگر یک کارگر درحین کار دچار جراحت شود بر اساس قوانین کار ، فرد مصدوم برای مدت طولانی گریبانگیر واحد ایمنی و پیشگیری از تلفات خواهد بود . در نتیجه کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات احساس می کنند که در یک چرخه معیوب گیر افتاده اند . برای مبارزه با این موضوع تعدادی از واحدهای ایمنی و پیشگیری از تلفات مراحل انتخاب ، استخدام ، فرایندهای آموزشی را در راستای کسب توانمندی برای شناسایی مشکلات بالقوه افراد ، قبل از استخدام آنها مورد ارزیابی مجدد قرار داده و برای ارزیابی افراد داوطلب کار آموزش کارکنان دولتهای جدیدی را بکار گرفته اند تعدادی از ایده های خلاق شامل موارد زیر می باشد : در نظر داشتن روشهای غیر معمول استخدام ؛ تعدادی از کارفرمایان برای استخدام بهترین افراد تنها به دادن اطلاعیه ها در روزنامه ها بسنده می کنند . برای گسترده کردن دامنه افراد صلاحیتدار برای کار ، بعضی از کارفرمایان گروههای دیگری از افراد نظیر افراد بازنشسته ، گروههایی با آموزشهای ویژه به معلولان ، کارآموزان و کارورزان دانشگاهی را نیز مد نظر قرار می دهند . در مواقع زیادی ، افراد یاد شده دارای شرایط مد نظر برای کار ، با نرخ جراحات تجربه شده کم و عموماً کارگرانی خوب می باشند . کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات بایستی مقرراتی نظیر قانون حمایت از معلولین و قوانین مرتبط با محافظت از افراد با معلولیتهای ویژه را نیز مد نظر داشته باشند . در اغلب مواقع اگر اصلاح یا تطبیق قابل قبولی مورد نیاز باشد می توان تطبیق یاد شده را با حداقل هزینه ها انجام داد . علاوه بر این چندین منبع مالی نیز برای انجام این تطبیقها وجود دارد ( فصل10 ) . در ایالات متحده آمریکا تقریباً 50% کارفرمایان برای شناسایی افراد الکلی و معتاد در معاینات قبل از استخدام از تستهای اختصاصی استفاده می کنند . اکثریت واحدهای ایمنی و پیشگیری از تلفات به این نتیجه رسیده اند که اینگونه تستها می توانند از نرخ بروز حوادث و بیماریهای شغلی بکاهند . تعدادی از کارفرمایان از انواع مختلف تستهای روانشناسی نظیر MMPI ، به همراه تستهای جسمانی نظیر تست چابکی (Agility)! جسمانی در طی معاینات قبل از استخدام بهره می برند با این نوع تستها اغلب افراد با محدودیتهای خاصی قابل شناسایی بوده ، لذا می توانند در انتخاب کارگران مناسب مفید باشند . بسیاری از کارفرمایان برای آموزش کارگران جدید الاستخدام درباره انتظارات از شغل آنها از انواع جدیدی از برنامه های آموزشی استفاده می کنند . اگرچه آموزشهای ارائه شده توسط تعدادی از کارفرمایان بسیار ابتدایی بوده و تنها شامل پر کردن دوره های آموزشی و قرائت مقررات کارخانه می باشد . تعدادی از کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات به این نتیجه رسیده اند که آموزشهای بدو استخدام فرصت بسیار مناسبی برای شروع آموزشهای گسترده ایمنی و پیشگیری از ضایعات می باشد . از فرصت آموزشهای بدو استخدام می توان برای یاد دادن مقررات ایمنی و بهداشت ، برنامه های جدید ، استفاده صحیح از PPTS و سایر جنبه های متعدد ایمنی و پیشگیری از ضایعات استفاده کرد . در زمینه کنترلهای مهندسی ، کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات برای یافتن تکنولوژیهای نوین برای تعدیل و سپس بکارگیری در زمینه های ایمنی و پیشگیری از ضایعات ، بخشهای فراتر از شرکتهای سنتی ارائه کننده طرحهای حفاظ گذاری ماشین آلات را مد نظر قرار می دهند . از هنگامی که کامپیوتر در دنیای تجارت انقلابی ایجاد کرده است ، این تکنولوژی موارد استفاده متعددی بعنوان نمونه از جمع آوری و نگهداری MSDS تا پیگیری گزارشات حوادث در حیطه ایمنی و پیشگیری از ضایعات پیدا کرده است . امروزه بطور مداوم تکنولوژیها و محصولات نوینی با کاربردهای بالقوه در زمینه ایمنی و پیشگیری از ضایعات ایجاد شده و در حال توسعه می باشند . برای مثال حفاظهای ماشین آلات 20 سال پیش درابتدا از پوششهای فلزی که بر روی قسمتهای متحرک قرار می گرفتند یا کابلهایی برای دور نگه داشتن دست و پا از نقاط عمل تشکیل می شوند . در حالیکه امروزه این نوع حفاظها جای خود را به سیستمهای پیچیده نظیر سیستمهای نوری و لیزری داده اند . اینگونه تکنولوژیهای نوینی که در گذشته ای نه چندان دور در افسانه ها پیدا می شدند امروزه براحتی قابل دسترسی اند . در زمینه انگیزش کارکنان و تغییر رفتارهای آنها ؛ آیا می توان همانند قبل عمل کرد ؟ آیا انگیزه های کارکنان در دهه 80 همانند دهه 60 است ؟آیا امروزه انتظارات کارکنان متفاوت از پدران و مادرنشان است ؟ آیا امروزه آموزشهای ارائه شده به بچه در سیستمهای آموزشی فعلی با آموزشهایی که کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات در همان سنین دریافت کرده اند متفاوت است ؟ چه تعداد از کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات اروزی د سالیان اولیه زندگی خود عمرشان را در dayeare طی کرده اند ؟ چه تعداد از کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات امروزی در طول سالیان دبیرستان خود کارکرده اند ؟ چه تعداد از کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات امروزی اگر کامپیوتر شخصی نگوییم یک تلویزیون داشته اند ؟ از نظر اغلب کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات تفاوتهای معنی داری بین زمینه و انگیزه های کارکنان امروزی و دیروزی وجود دارد . بنابراین چرا هنوز کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات برای انگیختن کارگران به کار ایمن از همان روشهای قدیمی استفاده می کنند ؟ چوب و فلک در گذشته مورد استفاده قرار گرفتند ولی امروزه و در آینده باز هم قابل استفاده خواهد بود ؟ آیا چوبها تفاوت کرده اند یا فلکها همان فلکهای قدیمی نبوده اند ؟ کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات بایستی امروزه بدنبال راههای جدیدی برای انگیختن کارگران به کار ایمن باشند. بطور کلاسیک کارشناسان ایمنی و بهداشت از برنامه های تشویق ایمنی نظیر اهداء کارتهای سبز یا ----- مالی برای افرادی که در طول یک مدت خاصی دچار جراحت نمی شدند در راستای رسیدن به یک هدف خاص کاهش روزهای تلف شده استفاده می کردند . اغلب برنامه های تشویق ایمنی کوتاه مدت بوده و بر روی ضروریات ثبت و ضبط سنتی OSHA متمرکز بودند . کارکنان در چنین نظامی در طول مسابقه اغلب برای رسیدن به تشویقهای بیشتر دچار درد و رنج می شوند . هر چند که برنامه های سنتی تشویق ایمنی کارکنان را تشویق می کرد تا پایان دوره مسابقه جراحات و بیماریهای خود را پنهان کرده و نارساییهای موجود در محل برنامه ایمنی و پیشگیری از تلفات را بپوشانند . با توجه به مطالب یاد شده آیا روشهای دیگر انگیزشی برای افزایش آگاهی کارکنان وجود دارد ؟ کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات ممکن است بخواهند ایده های زیر را مد نظر قرار دهند : - زدن یک ضربه آرام به پشت کارگران و گفتن اینکه آنها کار خود را به خوبی انجام می دهید . - دادن کارتهایی با مضمون « من دیدم که شما کار خود را بخوبی انجام می دهید » - کارتهای تولید با مضامین ایمنی - تبریک بر روی بورد خبری - پیامهای تشکر در روزنامه های کارگری اینگونه تشویقها هیچ هزینه مالی در بر نداشته اما انگیزه های خوبی در افراد ایجاد می کند . چیزهای کوچک ممکن است معانی بزرگی داشته باشند . ستایش و تمجید افراد در انگیزش افراد نقش بزرگی ایفا می کند . مشخص شده است که بازخوردهای مثبت نسبت به بازخوردهای منفی فاکتورهای انگیزشی بزرگتری محسوب می شوند . آخرین باری که شما به کارگران خود گفته اید که آنها از دید شما کارگر خوبی هستند چه وقت بوده است ؟ در مقابل برنامه های کلاسیک تشویق ایمنی و پیشگیری از ضایعات ، تعدادی از کارشناسان روشهای جدید و مبتکرانه ای را برای تشویق کارکنان خود بکار برده اند : - بردن گروههای ایمنی موفق به تماشای مسابقات فوتبال ملی - سپردن وظیفه حمل پرچم در مسابقات محلی به افراد موفق - موظف کردن کارفرما به انجام کار کارگر و دادن مرخصی به او - تراشیدن سبیل توسط کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات نوع برنامه های تشویقی ایمنی و کنترل ضایعات برای اغلب کارگران جدید و متفاوت است . بیشتر کارگران با هر سابقه کاری در صنعت در برنامه های سنتی مشارکت کرده اند . امروزه کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات متقاعد شده اند که برای یافتن راههای انگیزشی کارگران با آنها مشورت کنند . کارگران به کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات خواهند گفت که از چه چیزی خوششان می آید و چه چیزی را نمی پسندند و کارشناسان قادر خواهند شد که برای انگیزش آنها یک برنامه تشویقی را طراحی کنند . همانطور که قبلاً نیز بیان شد نویسنده کتاب تا زمانی که اصول اساسی برنامه ایمنی و پیشگیری از تلفائ بکارگرفته نشده اند استفاده از برنامه های ایمنی مبتنی بر رفتار را توصیه نمی کند . تا مادامی که اصول اساسی برنامه های ایمنی و پیشگیری از ضایعات بکار گرفته نشوند . اکثریت قریب به اتفاق برنامه های تشویقی ایمنی و پیشگیری از ضایعات دوام نیاورده و نزول به صرفه نخواهند بود . برای آن دسته از برنامه هایی که بر پایه های محکم استوار شده و بدنبال ارتقاء برنامه به سطوح بالاتر باشد . کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات می توانند یک یا چندین برنامه اصلاح رفتارهایی را نیز با آنها بکار گیرد . کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات مجبورند که برای یافتن راههای جدید و خلاقانه در جلب مشارکت و انگیزش کارگران مدیران در فعالیتهای ایمنی و پیشگیری از ضایعات به حیطه هایی فراتر از سطوح سنتی بیاندیشند . همانگونه که ارسطو در چندین سده قبل گفته است « همه چیز با گذشت زمان کهنه می شود » تعدادی از برنامه های ایمنی و پیشگیری از ضایعات با گذشت زمان کهنه شده و اثر بخشی خود را از دست می دهند . کارشناسان ایمنی و کنترل ضایعات بایستی برای یافتن راههای جدید و خلاقانه برای تقویت و بهبود برنامه های خود حدود هنجارها را درنوردیده و به راههایی که کمتر مورد توجه بوده اند فکر کنند ايمني حريق: کپسول های آتش نشانی قابل حمل،طوری طراحی شده اند که به آسانی برای آتش سوزی های کوچک وقابل کنترل مورد استفاده قرار می گیرند. جهت استفاده از این کپسول ها باید به بر چسب روی آنها توجه شود چرا که برروی این بر چسب ها اطلاعاتی در مورد کپسول مورد استفاده نوشته شده است.هر کپسول، ویژه ی خاموش کردن نوع خاصی از آتش طراحی شده و استفاده نادرست انها ممکن است باعث مشتعل تر شدن آتش و بروز خسارات جبران ناپذیری گردد.محل نصب و قابل دسترس بودن این کپسول ها ،نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. باید دقت نمود که این کپسول ها در محل های قابل مشاهده و قابل دسترس ،با برسی های دقیق فیزیکی ،نصب شده و در اختیار افرادی قرار گیرند که با کاربرد آنها آشنایی کافی داشته باشند.استاندارد ((انجمن ملی حفاظت در برابر آتش سوزی)) وجود یک مهندس یا بازرس آتش نشانی را جهت نظارت ماهیانه یا سالانه بر کپسول های آتش نشانی قابل حمل ، الزامی ندانسته اما نگهداری و مراقبت و نیز تعمیرات آنها باید توسط مالک،ساکنان و یا نمایندگان مشخص انجام شود. بهتر است تعمیرات و نگهداری این کپسول ها توسط نماینده آتش نشانی و یا فردی آموزش دیده ایمنی صورت پذیرد. چگونه با یک کپسول آتش نشانی کار کنیم؟ در ابتدا آتش سوزی را تشخیص دهید تا بتوانید با استفاده از برچسب روی کپسول ها،کپسول مناسب را برای خاموش نمودن آتش انتخاب کنید. بعد از انتقال کپسول به محل آتش سوزی،عملیات زیر را به ترتیب انجام دهید: 1. میله ضامن را بکشید. 2. سر شیلنگ کپسول را به سمت آتش قرار دهید. 3. دستگیره را فشار دهید. 4. شیلنگ کپسول را به سمت مرکز آتش قرار دهید چگونه یک کپسول آتش نشانی مناسب انتخاب کنیم؟ 1. برای انتخاب یک کپسول مناسب باید به نکات متعددی توجه کرد: 2. مواردی که در محیط باعث بروز آتش سوزی شده اند. 3. شدت آتش سوزی و سرعت انتشار آتش. 4. تناسب کپسول ها برای شرایط موجود. 5. کاربرد آسان. 6. در دسترس بودن افراد آشنا به کار کپسول. 7. شرایط محیطی از جمله دما،باد،جریان هوا،وجود بخارات خطرناک و....... 8. مسایل مربوط به سلامتی و ایمنی کاربرد. 9. لزوم نگهداری و حفاظت از کپسول. طبقه بندی کپسول های آتش نشانی کپسول های آتش نشانی قابل حمل، شامل چهار نوع A,B,C,D هستند. آتش سوزی های نوع A توسط موارد قابل احتراق معمولی مانند برگ، خاشاک، چوب و پارچه ایجاد می شود. این نوع آتش سوزی ها را باید با استفاده از آب و یا مواد خاموش کنندهآتش با پایه آبی و یا پوشاندن مواد قابل اشتعال توسط یک ماده خشک شیمیایی چند منظوره خاموش نمود. خاموش کننده هایی نظیر مخازن آب تحت فشار ، مواد شیمیایی خشک چند منظوره، مواد آبی تشکیل دهنده لایه( AFFF) و یا ماده فلوئوروپروتئن تشکیل دهنده لایه(FFFP) و هالون جهت خاموش کردن آتش های نوع A بسیار مناسبند. اگر آتش سوزی توسط مایعات قابل اشتعال مانند نفت،بنزین،گریس یا رنگ ایجاد گردد ، آتش سوزی از نوع B می باشد . آتش های نوع B را باید توسط روش ((خفه کردن )) خاموش نمود. در نتیجه باید کپسول های آتش نشانی استفاده شود که پوششی برروی مواد آتشزا ایجاد نموده و از این طریق آتش را خاموش می کنند. از موادی نظیر مواد شیمیایی خشک معمولی و یا چند منظوره ،دی اکسید کربن،هالون، مواد آبی تشکیل دهنده لایه(AFFF) یا ماده فلوئوروپروتئن تشکیل دهنده لایه(FFFP) ، جهت خاموش نمودن این آتش ها استفاده می شود. آتش سوزی هایی که در تجهیزات برقی رخ می دهد ، از نوع C است. این نوع آتش سوزی ها را باید توسط یک ماده خاموش کننده نارسانا خاموش کرد تا از برق گرفتن اجتناب شود. قبل از انجام هر کاری باید سریع تر جریان برق را قطع کرد. موادی مانند مواد خشک شیمیایی، دی اکسید کربن و هالون برای خاموش نمودن این گونه آتش ها مناسبند. آتش سوزی های نوع D توسط فلزات قابل اشتعال مانند ذرات و براده های فلزاتی مانند منیزیم، آلیاژهای پتاسیم و..........رخ می دهد . این نوع آتش ها را باید با خفه کردن آتش توسط ترکیبات پودری خشک که در کپسول طراحی شده برای این نوع آتش سوزی ها وجود دارند، مهار نمود. توجه : امروزه توليد هالون ممنوع شده است اما از هالون بازيافت شده مي توان براي شارژ و سرويس كپسول هاي آتش نشاني استفاده كرد . البته مواد شيميايي بي ضرري وجود دارند كه براي كپسول هاي جديد قابل استفاده اند اما هيچ كدام از آنها براي كپسول هاي فعلي قابل استفاده نيستند . سيستم هاي علامت گذاري موارد استفاده و عدم استفاده از يك كپسول ازيك كپسول آتش نشاني ، توسط برچسب روي كپسول تعيين مي شوند . علائم تصويري به راحتي توسط همگان قابل استفاده و قابل درك هستند . البته مي توان از علائم نشانه گذاري حرفي نيز دراين موارد استفاده كرد . انواع كپسول هاي آتش نشاني كپسول هاي ذخيره آب تحت فشار: اين كپسول ها آب را با فشار تخليه مي كنند و زماني قابل استفاده اند كه مواد سوختني بايد سرد و خيس شوند. كپسول هاي حاوي مواد شميايي خشك تحت فشار : مواد شميايي خشك تحت فشار فرآيند آتش گيري را دچار اختلال نموده و با پوشاندن سطح مواد آتش گير را دچار اختلال نموده و با پوشاندن سطح مواد آتش گیر ، مانع از رسیدن اکسیژن به آن می شود . این نوع کپسول ها ، یکی از پر مصرف ترین کپسولهای آتش نشانی به شمار می روند . AFFF تحت فشار . این نوع کپسول ها توسط یک محلول کف غلیظ می توانند آتش را خاموش کنند . این کف های آبی تشکیل دهنده لایه (AFFF) ، سطح مایعات قابل اشتعال را پوشانده و مانع از رسیدن اکسیژن به آتش می شوند . کپسول های هالون 1211 و حاوی مواد هالوژن دار : خاموش کننده های هالوژن دار از طریق فرآیند های شیمیایی ، آتش گیری را دچار اختلال می کنند و هیچ اثری از خود باقی نمی گذارند . این خاموش کنندها به طور سنتی برای خاموش کردن آتش در تجهیزات برقی استفاده می شود . ایمنی صنعت پوشان کیان تعیین اندازه ، شیوه و محل نصب کپسول های آتش نشانی : انجمن ملی حفاظت در برابر آتش سوزی آمریکا ، حداقل تعداد کپسول های لازم در یک محل را بر اساس نوع آتش سوزی های احتمالی تعیین می کند . نوع A:حجم سکونت : کم، متوسط ، زیاد /حداقل میزان کپسول های تکی 2AY/2-AY4-Aحداکثر مساحت برواحد کپسول3000/sq ft 1500 1000: حداکثر مساحت برای هر کپسول11,250 11,250/sq ft 11,250 : حداکثر فاصله جابه جایی برای هر کپسول:15 ft 75 75 برای برآورده سازی نیاز های مربوط به یک کپسول4-A می توان از یک کپسول آبی دوونیم گالنی استفاده نمود . ایمنی صنعت پوشان کیان نوع c : همانطور که قبلا اشاره شد کپسول های نوع c زمانی استفاده می شوند که آتش سوزی در تجهیزات برقی رخ دهد و بایستی یک ماده نا رسانا در مورد آنها به کار گرفته شود . از آنجایی که خود آتش سوزی بایستی در انواع a یا b دسته بندی شود ، خود کپسول ها نیز باید بر اساس استاندارد های نوع a و b تعیین اندازه شده و تعبیه شوند . نوع D: کپسول های آتش نشانی و یا مواد خاموش کننده ای که برای این منظور استفاده می شوند ، نباید فاصله حمل آنها با بروز آتش بیشتر از 75 فوت باشد. ایمنی صنعت پوشان کیان. آزمایش و نظارت بر کپسول ها : کپسول های آتش نشانی باید در هنگام نصب و بعد از آن ، هر 30 روز یکبار مورد بازرسی قرار گیرند . جهت بازرسی باید به نکات زیر توجه نمود : در دسترس بودن و دید کافی : وجود دستورات کاربردی بر روی پلاک حاوی نام کپسول به طور خوانا و به شکلی که پلاک به سمت خارج قرار گیرد. مهرو موم ایمنی و کلیه نشانگرهای مربوط ، سالم و دست نخورده باشد . پر بودن کپسول که با وزن نمودن کپسول مشخص می شود. عدم وجود صدمات فیزیکی مانند خوردگی ، نشتی و یا گرفتگی نازل درجه فشار و نشانگر آن ، باید محدوده فشار قابل کاربرد را نشان دهد . ایمنی صنعت پوشان کیان بررسی دقیق چرخها لاستیک ها و گاری (برای کپسول های چرخ دار شلنگ و نازلها بر چسب سامانه شناسایی مواد خطر ناک (hmis)باید در محل نصب شده باشد . در صورتی که بعد از بررسی های انجام شده نقایصی در مورد محل قرار گیری دسترسی مشکلات مربوط به برچسب مشخصات کپسول و . . . مشاهده گردید بایستی هر چه سریع تر جهت اصلاح نواقص اقدام نمود . روشهــای اطفـاء حــريق روشهای جلوگيري از تجميع عوامل ايجاد حريق هستند كه با حذف هر كدام از آنها آتش خاموش می گردد . 1-حذف هوا يا اكسيژن ( خفــه كردن ) : با كاهش يا حذف كامل غلظت اكسيژن هوا می توان اكثر حريق ها را خاموش كرد . مانند : قراردان پتوی خیس يا درپوش برروی ظرف مايع مشتعل . 2-حذف ياكاهش حرارت ( سـرد كردن ) : با توجه به تعریف نقطه اشتعال ، هر ماده سوختنی جهت شعله وری وادامه حريق نياز به مقداری حرارت داشته تا در سطح خود بخارات قابل اشتعال توليد و از تركيب آن با اكسيژن هوا مخلوط قابل اشتعال بوجود آورد تا با دريافت اندكی حرارت شعله ور شود . حال چنانچه اين فرايند رخ داده وحريق ادامه يابد ، می توان با كاهش دمای ماده مشتعل به پائين تر از نقطه اشتعال آن ( بدليل عدم توانايی در مساعد نمودن بخارات قابل اشتعال ) از گسترش حريق جلوگيری و آنرا اطفاء نمود . مانند : پاشيدن آب بر روي ماده مشتعل به دليل خاصيت خنك كنندگي آن . 3- حذف ماده سوختنی ( روش جداسازی )‌: چنانچه بتوان ماده قابل اشتعال رااز مجاورت هوا يا حرارت دور نمود ، حريق خاموش می شود . مانند : بستن شير اصلی در حريق گازها . 4- قطع واكنش هاي زنجيره اي ( برهم زدن اختلاط قابل اشتعال ) : اين روش اطفايی بوسيله استفاده از مواد شيميايی بازنده حريق و يا جلوگيري از تبديل فازه ها به يكديگر از ادامه آتش سوزی ممانعت می كند . مانند استفاده از مواد اطفايي پودري در حريق مايعات . انــواع مـواد اطفــايی آب : استفاده از آب براي كنترل حريق ساده ترين ودرعين حال موثرترين روشی است كه تمام افراد با آن آشنا می باشند . ليكن به همان اندازه كه استفاده از آب می تواند در خاموش كردن آتش مفيد باشد ، استفاده نابجا از آن نيز می تواند موجب ايجاد مخاطره و گسترش حريق يا خسارت بعدی گردد. كــف ( فـوم ) : كف هاي مورد مصرف دراطفاء حريق كه آنواع پروتئيني آن از تخمير آلايش هاي دامي غير خوراكي نظير : خون ، دو ، شاخ ، پشم و … وانواع شيميايي آن از تركيب برخي مواد شيميايي خاص تهيه مي شود، در هنگام پاشيده شدن توسط سر لوله كفساز باهوا وآب مخلوط شده وحباب ايجاد مي نمايد . فراوني گسترش كف در هنگام استفاده ، مي تواند روي حريق را پوشانده ومانع رسيدن اكسيژن وصعود گازهاي ناشي از حريق مي گردد . نكته مهم در استفاده از كف ؤ توسعه خوب آن وپخش شدن روي سطح ماده مشتعل مخصوصاَ مايعات قابل اتعال بدليل سبكي آنها مي شود . پودرهاي شيميايي : استفاده از برخي از مواد شيميايي كه معمولاَ داراي بنيان كربنات ، سولفات يا فسفات مي باشند ، يكي از راه هاي متداول وساده براي خاموش كردن آتش از طريق خفه كردن آن است . اين تركيبات براحتي براي اطفاء انواع حريق C,B,A بكار مي روند . به همين دليل در استفاده هاي عمومي معمولاَ اين خاموش كننده ها توصيه مي شوند . پودر شيميايي روي حريق پاشيده شده و باعث پوشاندن آتش وجلوگيري از رسيدن اكسيژن مي گردد. پودرها در حرارت بالاي 60 درجه سانتي گراد پايداري خوبي ندارند و امكان چسبندگي آنها در كپسول زياد مي گردد . ابعاد ذرات پودر بسته به نوع مواد و شركت سازنده حدوداَ 75-100 ميكرن است كه هرچه قطر ذرات ريز تر باشد ، موثرتراست . پودر شيميايي تحت فشار ازت يا CO2 در سطح قاعده حريق به صورت جارويي پاشيده شده ودر صورتي كه افراد آموزش كافي ديده باشد ، براحتي آتش را خاموش مي نمايند. پودر شيميايي آنچنان كه بايد براي حريق دسته A كاربرد ندارد ، چرا كه بدليل نفوذ پذيري در جامدات ، نمي تواند به عمق آنها ورود واز داخل آنها را خاموش نمايد . به همين دليل مي بايست بعد از استفاده از مواد اطفايي پودري ، باپاشش آب از برگشت شعله پيشگيري كرد . مگراينكه مواد درحال اشتعال پربها باشند يا استفاده از آب ماهيت آنها را تغيير دهد . پودر 100 درصد خشك :‌ اين پودر براي خاموش كردن حريق فلزات قابل اشتعال مانند :‌ سديم ، پتاسيم ، منيزيم ومانند آن بكار مي رود وبيشترين مكان مصرف آنها آزمايشگاه ها است . گـــاز CO2 : دي اكسيد كربن گازي است غير قابل احتراق ، بي بو ، غير رسمي وسنگين تر از هوا كه داري چگالي 5/1 بوده وهادي الكتريسته نيست . مكانيسم عمل آن هنگام حريق به سه صورت است : ابتدا با تشكيل يك لايه سنگين مقاوم در مقابل عبور هوا ، آتش را خفه مي كند ، سپس اكسيژن هواي اطراف حريق راكاهش ونهايتاَ آتش را سرد مي كند . يكي از خصوصيات مهم گاز CO2 اين است كه باعث ايراد خسرت به مواد موجود در محيط حريق نمي شود . لذا در مواردي كه مواد باارزش دچار حريق مي شوند ، مناسب تر از آب است . CO2 براي حريق هاي الكتريكي والكترونيكي بسيار مناسب است . زيرا تا حدودي بدليل هدايت برق وخصوصا حذف مواد خاموش كننده باقيمانده ، باعث اتصالي يا خرابي در قطعات حساس نمي گردد. ليكن هنگام استفاده ، بدليل جايگزين شدن با اكسيژن محيط ، مي تواند موجب خفگي فرد اطفاگر وساكنين گردد. همچنين در فضاي روباز وداراي تهويه نيز چون نمي تواند جايگزين كامل اكسيژن محيط شود از قابليت اطفاء كامل اين حريق ها برخوردار نيست . تركيبات هالوژنه ( هالون ) : مواد هالوژنه از مشتقات CH4 يا C2H6 می باشند كه جايگزين يک يا چند عنصر هالوژنه شامل (I.BR.C1.F ) شده اند . هالون ها در هنگام اطفاء بدون بجای گذاشتن اثرات تخريبی وباقيمانده بروي مواد ودستگاه ها می تونند بطور بسيار موثری ايفای نقش نمايند . مكانيسم اثر هالون ها تا حدودي مشابه CO2 بوده و چون سنگين تر از هوا هستند ، می توانند به سرعت روی حريق را پوشانده ومانع رسيدن اكسيژن گردند. بعلاوه پاشش اين مواد برروی حريق می تواند باعث رقيق شدن اكسيژن هواي اطراف حريق شده وآن را مهار نمايد . اين مواد به نسبت افزايش حجم هنگام تغيير فاز از حالت مايع به بخار بيش از 3 برابر افزايش حجم بيشتري نسبت به دی اكسد كربن پيدا مي كنند . به همين دليل در وزن مساوی ، قدرت خاموش كنندگی آنها 3-2 برابر CO2 مي باشد . هالون ها می توانند در هنگام مجاورت با آتش از سرعت واكنش های زنجيره ای بكاهند وبصورت موثری آتش را مهار نمايند . گرچه مدت هاست كه استفاده از هالون ها بدليل تاثيرات نا مطلوب آنها برروي لايه ازون و محيط زيست ، منسوخ وممنوع گرديده ، ليكن اخيراَ برخي شركت ها با ايجاد تغييراتی در بنيان مولكولی آنها ، كپسول هايی را به بازار ارائه داد ه اند كه به نسبت حجم و وزن كم ، ضمن تاثير گذاری بسيار عالی در اطفاء حريق ها ، تاثيرات مخرب زيست محيطی ندارند . خاموش كننده های جديد هالون براي مكان های محتوي تجهيزات يا مواد قابل اشتعال مهم و حساس مانند : دستگاه های الكترونيكی والكتريكی ، جامدات پر ارزش ، اسناد ، ديسپاچينگ ها ، مراكز مخابراتی ومانند آنها كاربرد زيادی دارند. سیستم های اطفاء حریق از نوع گازی محافظت در برابر حریق توسط عامل غیر آلاینده ی هیدروفلورو کربن HFC: گازی که جایگزین گازهای تخریب کننده لایه ی اوزون شد... محافظت در برابر حریق توسط عامل غیر آلاینده هیدروفلورو کربن (HFC ) در تسهیلات مراقبتهای بهداشتی « گازی که جایگزین گازهای تخریب کننده لایه ی اوزون شد». در بیمارستانها، مطب ها، درمانگاه ها، آسا یشگاه ها، و دفاتر کار پزشکان سراسر دنیا، مدیران بخش مراقبتهای بهداشتی مسئول محافظت از بیماران و فراهم ساختن محیطی امن برای بهبودی آنان می باشند. درمواقع وقوع حوادث مانند حریق، ایمنی شخصی بیماران و کارکنان شدیدا تحت خطر می باشد. وقوع حریق درتسهیلات مراقبتهای بهداشتی، تجهیزات پزشکی گران قیمت را نیز که برای تشخیص ودرمان بیماران ضروری می باشد، به خطر می اندازد.به علاوه، استمرار طولانی مدت مراقبت ها درمواقعی که تجهیزات صد مه دیده اند ویا داده ها غیرقابل دسترس می باشند نیزتهدید کننده است زیرا این شرایط منجربه بروز ضرر وخسارات احتمالی می شود که با وقوع حریق نیز بسیار بیشتر می شود. طی گزارشی از طرف سازمان ملی محافظت در برابر حریق NFPA: National Fire Protection طی سالهای 1999 تا 2002 میلا دی هرساله حدودا 3150 ساختمان در تسهیلا ت مراقبت های بهداشتی، به جز خانه ی سالمندان، آتش گرفتند . هفتاد وچهاردرصد 74%از حریق های این گروه دربیمارستانها یا آسایشگاهها رخ داده بودند که این ارقام نشان می دهد که تسهیلات مراقبتهای بهداشتی با خطرات قابل توجهی از حریق و صد مات بعدی آن مواجه می باشد. در این مقاله خلاصه ای از نگرانی های اصلی مربوط به ایمنی حریق را مانند: ایمنی بیماران و صد مات احتمالی به تجهیزات پزشکی حساس را بیان خواهیم کرد، که توجه به آنها برای مدیران مراقبتهای- بهداشتی زمانی که راهکا رهای اطفاء حریق را ارزیابی می کنند، ازاهمیت برخورداراست. همچنین در این مقا له شرح داده خواهد شد که چگونه خاموش کننده ی حریق عامل غیرآلاینده ی هیدروفلوروـ کربن (H F C ) قادراست آن نگرانی ها را برطرف کند. درپایان، توضیح داده خواهد شد که چگونه درتسهیلات مراقبت های بهداشتی از خاموش کننده های حریق عامل غیرآلاینده برای- محافظت از کارمندان، بیماران وتجهیزاتی که به فراهم ساختن مراقبتهای پزشکی ضروری کمک می کند، استفاده می شود . مشکلات ایمنی حریق: مدیر تسهیلات مراقبتهای بهداشتی با مشکلات خاص بسیاری در رابطه با محافظت از کارمندان، بیماران وتجهیزات حیات بخش در برابر حریق مواجه می باشد. بنابراین، این مسئله ازاهمیت برخورداراست که زمانی که سیستم اطفاء حریق مناسب را انتخاب می کنیم برخی از نکات مهم را درنظرداشته باشیم. به عنوان مثال: خسارات وارده بیشتر به جزء حرارت و دود ممکن است در نتیجه ی استفاده از برخی سیستم های اطفاء حریق خاص باشد اما می توان این خسارات را با استفاده از سایرسیستم های اطفاء حریق کم کرد و یا از وقوع آنها جلوگیری کرد. بحرانی ترین مشکل درتسهیلات مراقبتهای بهداشتی محافظت ازساکنین ساختمان یعنی بیماران وکارمندان می باشد. بسیاری ازبیماران قادر به حرکت نیستند وبه علت وجود برخی از شرایط پزشکی خاص، ممکن است بدون کمک قادر به تخلیه ی محل نباشند. در موارد دیگر، بیماران ممکن است برای کمک به تنفس و یا نظارت برسرعت ضربان قلب داشته باشند واین شرایط امکان حرکت را برای آنها درمواقع اضطراری مشکل تر می کند. به علاوه، این تجهیزات یکپارچه را تحت هیچ شرایطی نمی توان از یکد یگر مجزا کرد. مد یران بخش مراقبتهای بهداشتی بایستی توجه لازم را به منظور دنبال کردن بهترین شیوه ها با وجود حداقل استانداردها داشته باشند تا بتوانند بطورمناسب در مواقع وقوع حریق از تجهیزات حیاتی وجمعیت های حساس محافظت کنند. آب که پر کاربرد ترین عامل اطفاء حریق است، ممکن است منجربه بروز برخی ازمشکلات برای تسهیلات مراقبت های بهداشتی شود به ویژه اینکه آب رسانای جریان الکتریسته است واین قابلیت را دارد که منجربه مرگ ناشی از برق گرفتگی افرادی شود که نزدیک به تجهیزات الکتریکی می باشند. صدمات ناشی ازآب واحتمال وقوع کپک زد گی ازسایر تاثیرات ثانوی ناخواسته ناشی از فرونشاندن حریق به کمک آب است. در سالهای اخیر، خاموش کننده های حریق عامل غیر آلاینده HFC جزء یکی ازروش های حفاظتی مرجع و برتر شده است، زیرا استفاده ازاین روش ها درمکان هایی که افراد درآنجا حضوردارند بسیار موثر وایمن می باشد. این روشها، نارسانا نیزمی باشند وخطر برق گرفتگی را به حداقل می رسانند. خاموش کننده های عامل غیرآلاینده HFC به منظورمتوقف ساختن فرآیند اشتعال ازطریق جذب حرارت وفعل و انفعالات شیمیایی درسطح مولکولی کارمی کند و به موجب آن حریق را به سرعت خاموش می کند و تاثیرات بالقوه دود وحریق را تخفیف می بخشد. درنتیجه، این نوع اطفاء تخلیه ی افراد را ازمحل حریق تسهیل می بخشند و تاثیرات دراز مد ت مربوط به خسارت های تجاری وارده و مد ت زمان ازکار افتادن و تعطیلی تسهیلات مراقبت های بهداشتی را کاهش می دهند. مسئله دیگر برای مدیر بخش مراقبت های بهداشتی نیاز به حفاظت از تجهیزات پزشکی گران قیمت وحساس می باشد.همانطورکه پیش ترازاین ذکرشد، براساس گزارشات سازمان ملی محافظت در برابر حریق NFPA طی سالهای 1999 تا 2002 میلادی حدود 3150 ساختمان در تسهیلا ت مراقبتهای بهداشتی دچارحریق شدند و مستقیما منجر به بروز 3/21 میلیون دلار خسارات مالی شد. احتمالا اکثراین هزینه ها درنتیجه ی نیازبه تعویض فناوری ها وسیستم های تشخیصی گران قیمت می باشد، مانند: جستجوگرهای P E T (Positron Emission Tomography ) و CAT Computer Aided Translation) )، دستگاههای اشعه ایکس وسایر تجهیزات تخصصی که در بخش فوریت های پزشکی، آزمایشگاه های MRI (Magnetic Resonance Imager ) وبخش های رادیولوژی قراردارند. در مواقع وقوع حریق بایستی ازسوابق بیمار و سوابق پزشکی مهم نیز که اغلب به صورت الکتریکی ذخیره می شوند، محافظت شود. با وجود اینکه حرارت و دود ازنتایج احتمالی اکثر صدمات حریق می باشد، اما برخی ازعوامل اطفاء حریق هستند که می توانند کاملا مخرب باشند. به عنوان مثال : آب که به عنوان یک خاموش کننده حریق استفاده می شود می تواند منجر به زنگ زدگی واتصالی تجهیزات الکترونیکی شود. عامل های اطفاء حریق شیمیایی خشک یک پس مانده گرد مانند نازک را ازخود برجای می گذارد که می تواند منجربه پوسید گی، سیم کشی ها، آسیب رسیدن به تجهیزات و افزایش هزینه های تمیز کاری شود. تعمیر ویا تعویض تجهیزات آسیب دیده پرهزینه است وممکن است نیاز به زمان توفق کار وتعطیلی قابل توجهی داشته باشد که آن نیزهزینه بر می باشد. دریک بیمارستان 500 تخت خوابی، توقف کار وتعطیلی فنی بیمارستان برای هر دقیقه ی ازدست رفته 254 دلار تخمین زده می شود. عوامل اطفاء حریق ضد زنگ و نارسانای جریان الکتریسته مانند عامل های غیرآلاینده HFC تبدیل به بهترین شیوه موجود برای به حداقل رساندن خسارات وارده به تجهیزات دربخش مراقبت های بهداشتی وسایر تسهیلات دارای فناوری های پیشرفته شده است. به علاوه عامل های اطفاء حریق HFC پس مانده گرد مانند نازک را از خود برجای نمی گذارند که این ویژگی به کاهش هزینه های مربوط به تمیزکاری بعد از حریق کمک می کند. بنابراین، عامل های اطفاء حریق HFC در بیمارستانها و سایر تسهیلات مراقبتهای بهداشتی که درآنجا تجهیزات الکتریکی موجود می باشند، تبدیل به گزینه اطفاء حریق برتر شده است. وجود مواد احتراق پذیر مانند اکسیژن یا الکل در تسهیلات پزشکی عامل مهم دیگری است که بایستی درهنگام ارزیابی عامل های اطفاء حریق به آنها توجه کرد. این مواد می توانند به عنوان مقادیر زیادی ازمواد قابل اشتعال در تاسیسات مراقبت های بهداشتی اضافه شوند ومنجر به گسترش شعله ها ویا بروز انفجار شود. همانطور که در بالا مطرح شد خاموش کننده های حریق غیرآلاینده HFC ازآن جهت موثرهستند که فرآیند اشتعال را از طریق جذب حرارت وتقویت فعل وانفعالات شیمیایی درسطح مولکولی متوقف می کنند تا بتوانند به سرعت حریق را خاموش کنند و خسارات احتمالی را به حداقل برسانند . درپایان می توان گفت: ازآنجا که تسهیلات مراقبت های بهداشتی به دنبال روشهای محافظت در برابر حریق قوی تری هستند، عامل های غیرآلاینده HFC گزینه مناسبی محسوب می شوند. برخلا ف گاز هالون که در خاموش کننده های حریق استفاده می شود، عامل های اطفاء حریقHFC دارای احتمال تخریب لایه اوزنODP صفرهستند و در دستور گازهای خارج شونده ازطرف پروتوکل مونترال نمی باشند. به علاوه، این عامل ها را می توان با حداقل تغییرات جایگزین گاز هالون درسیستم های موجود کرد. محافظت ازمردم وتجهیزات پزشکی که حافظ جان مردم می باشد درتاسیسات مراقبت های بهداشتی در اولویت قراردارد وتعداد بسیاری ازمدیران این تاسیسات به شکل رو به رشدی به خاموش کننده های حریق عامل غیرآلاینده HFC به عنوان بهترین شیوه در تامین ایمنی افراد تکیه می کنند . عملیات محافظت در برابر حریق توسط عامل غیر آلاینده HFC بررسی های موردی ذکر شده در زیر نشان می دهد که چگونه عامل های غیرآلاینده HFC از دو بخش مراقبت های بهداشتی دربرابر حریق محافظت کرده است . من خدا را دارم ؛ كوله بارم بر دوش ؛ سفری می باید. سفری تا ته تنهائی محض ؛ سازكم با من گفت : هر كجا لرزیدی ؛ از سفر ترسیدی ؛ تو بگو از ته دل ؛ من خدا را دارم ؛ منو سازم چندیست كه فقط با اوئیم !

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: